TTCK Việt Nam chỉ cần cải thiện 2 tiêu chí để được FTSE nâng hạng và hệ thống KRX là tiền đề để hiện thực hoá điều này.
Mặc dù hệ thống KRX đã bị chậm với kế hoạch vận hành vào cuối năm 2023, tuy nhiên các cơ quan quản lý đang nỗ lực để sớm đưa hệ thống vào vận hành nhằm thực hiện mục tiêu nâng hạng thị trường.
Hệ thống KRX vận hành không chỉ hỗ trợ triển khai các sản phẩm mới, cải thiện thanh khoản mà còn giúp thay thế toàn bộ hệ thống giao dịch và hệ thống thanh toán bù trừ hiện nay, đây cũng là điều kiện cần để các tổ chức xếp hạng xem xét nâng hạng thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam lên thị trường mới nổi.
Nếu KRX đi vào vận hành trong nửa đầu năm 2024, VNDirect Research dự kiến, TTCK Việt Nam có thể được FTSE thông báo nâng hạng lên thị trường mới nổi thứ cấp vào tháng 9/2024 và đến tháng 9/2025, FTSE sẽ chính thức nâng hạng thị trường Việt Nam lên thị trường mới nổi.
 |
| Dự kiến thời gian nâng hạng TTCK Việt Nam (Nguồn: VNDirect Research) |
Hiện tại, các tổ chức xếp hạng quốc tế chia TTCK làm 4 nhóm chính:
Nhóm 1, TTCK phát triển có vốn lớn, có độ mở cao, các sản phẩm trên thị trường này có độ phức tạp cao, có sự luân chuyển.
Nhóm 2, TTCK mới nổi có khả năng cho nhà đầu tư nước ngoài tiếp cận, tính quy mô thanh khoản ở mức cao, quy định pháp lý chặt chẽ. Tổ chức xếp hạng hiện tại chia nhóm này làm 2 thứ hạng là thị trường mới nổi bậc cao và thị trường mới nổi thứ cấp.
Nhóm 3, TTCK cận biên là nhóm thị trường đã bắt đầu có tiếp cận vốn nước ngoài.
Nhóm 4, TTCK chưa được xếp hạng, ở những thị trường có bất ổn chính trị, hoặc quy mô nhỏ.
TTCK Việt Nam đang được 2 tổ chức xếp hạng thị trường là MSCI và FTSE Russell xếp vào Nhóm 3 – thị trường cận biên.
Theo VNDirect Research, đối với tổ chức xếp hạng FTSE, Việt Nam cần cải thiện 2 tiêu chí gồm: (1) Chuyển giao đối ứng thanh toán (DvP), hiện được đánh giá là “Hạn chế” do nhà đầu tư cần có đủ 100% tiền trong tài khoản trước khi đặt lệnh giao dịch, khác với thông lệ là chỉ cần có đủ tiền đặt cọc khi thực hiện giao dịch. (2) Chi phí xử lý giao dịch thất bại. Hiện không được chấm điểm do nhà đầu tư cần có đủ 100% tiền trong tài khoản trước khi đặt lệnh nên không xảy ra giao dịch thất bại.
Đối với tổ chức xếp hạng MSCI, Việt Nam cần cải thiện 9 tiêu chí gồm: (1) Giới hạn sở hữu nước ngoài; (2) Room cho nhà đầu tư nước ngoài; (3) Quyền bình đẳng đầu tư nước ngoài; (4) Mức độ tự do hóa thị trường ngoại hối; (5) Luồng thông tin; (6) Thanh toán bù trừ; (7) Khả năng chuyển nhượng không qua sàn; (8) Bán khống; (9) Cho vay chứng khoán.
>> VN-Index ‘đánh rơi’ 21 điểm, lợi suất trái phiếu Chính phủ bất ngờ tăng mạnh